Czy Scrum jest dla nas?

Scrum już dawno temu przestał być niszowym podejściem dla “odważnych i szalonych” i stał się dominującym sposobem pracy zwinnych zespołów i firm. Dobrze ponad połowa respondentów kolejnych raportów State of Agile twierdzi, że używa Scruma. Nic więc dziwnego, że zgodnie ze społecznym dowodem słuszności, kolejne organizacje sięgają po to podejście, gdy zaczynają swoją przygodę z Agile.

Jednak większość ludzi, zarówno managerów jak i przyszłych członków Zespołu Scrumowego, tak naprawdę nie wie, co ich czeka. Kuszeni są obietnicami, że będzie taniej, szybciej, zwinniej, a przede wszystkim łatwiej. Tymczasem Scrum może ma krótką listę prostych reguł, ale zdecydowanie do łatwych nie należy. Dlatego przed rzuceniem się na głęboką wodę warto lepiej zrozumieć, czego się można spodziewać. Tych “skutków ubocznych” nie znajdziesz jednak w Scrum Guide, dlatego postanowiłem spisać pięć najważniejszych (i nie do końca oczywistych) konsekwencji wprowadzenia Scruma w Twojej firmie.

1. Scrum pozwala dostarczać to, co najważniejsze.

Scrum pozwala się skupić na niewielkiej ilości tematów i dzięki temu szybko dostarczyć wartość. Najczęściej oznacza to, że ograniczycie ilość równocześnie prowadzonych inicjatyw. W zamian za to będziecie mogli szybko zmienić kierunek, skupiając się na nowych celach. Tym samym, wiele pomysłów, które obecnie wydają się świetne, nie zostanie w ogóle zrealizowanych, bo w międzyczasie odkryjecie, że macie jeszcze lepsze.

Jeżeli w Twojej firmie wszystko jest ważne i pilne, to raczej nie zobaczycie znaczących rezultatów, a dostarczenie czegokolwiek dalej będzie zajmowało wieki. Co więcej, skupienie na dostarczaniu wartości oznacza, że nie możecie patrzeć tylko i wyłącznie na utylizację ludzi, czyli sprawdzać, czy mają pełne ręce roboty tego co potrafią.

2. Scrum opiera się na pracy zespołowej.

Słowo “zespół” jest nadużywane w wielu organizacjach i często oznacza grupę ludzi raportujących do jednego managera. Jednak Scrum wymaga prawdziwej zespołowości - ścisłej współpracy pomiędzy osobami w zespole, zbudowania realnych więzi, wypracowania technik wspólnego wykonywania zadań i dostosowania się do potrzeb grupy. Jeżeli lubisz pracę i kontakt z ludźmi, chcesz tworzyć niesamowite zespoły, które osiągają rzeczy niedostępne dla jednostek i cieszy cię synergia współpracy z innymi to świetnie odnajdziesz się w Scrumie. Natomiast jeżeli wolisz pracować w swoim tempie, nad swoimi zadaniami, a inni cię tylko spowalniają, to taka praca może się okazać dla Ciebie wyczerpująca.

3. Scrum wyciąga na światło dzienne Wasze problemy.

Scrum zwiększy przejrzystość tego co się dzieje w zespole i firmie. Inaczej mówiąc, wyciągnie na wierzch wszystkie brudy i niedoskonałości i z całą siłą ciśnie Wam je w twarz. Jeżeli jesteście gotowi adresować kolejne problemy i wierzysz, że Twoi ludzie są w stanie je rozwiązywać, to jesteście na dobrej drodze do ciągłego doskonalenia Waszego sposobu pracy. Jednak często oznacza to zmianę struktury organizacji, obowiązujących w firmie procedur i przekazanie decyzyjności zespołom. Nie wszyscy w organizacji patrzą na takie zmiany przychylnym okiem, zwłaszcza gdy tracą władzę, albo możliwość uprawiania polityki i podejmowania decyzji bez patrzenia na ich konsekwencje w innej części organizacji. Dlatego będą wywierać presję, żeby zrezygnować z tych elementów Scruma, które stoją w sprzeczności z ich indywidualnymi celami.

4. Scrum wymaga eksperymentów

Scrum jest bardzo efektywny w pokazywaniu stojących przed Wami wyzwań, jednak nie daje odpowiedzi jak je rozwiązać. Umożliwia natomiast przeprowadzanie eksperymentów i testowanie różnych pomysłów na zaadresowanie odkrytych problemów. Nie wszystkie wyniki eksperymentów będą zgodne z Waszymi oczekiwaniami. Jeżeli w takiej sytuacji będziecie szukali winnych, to wkrótce wszystkie zmiany będą tylko kosmetyczne i nie będą przynosiły widocznych rezultatów. Po pewnym czasie “poprawa procesu” będzie tylko nie mającym zbytniej wartości rytuałem i ograniczy się do zmian nazwy stanowisk pracowników. Jeżeli natomiast zaakceptujecie fakt, że nie wszystkie eksperymenty zakończą się sukcesem, to dacie zespołom przestrzeń na popełnianie błędów i odkrywanie lepszych sposobów tworzenia Waszych produktów.

5. Scrum bazuje na zaufaniu

Jeżeli jesteś managerem, to poświęcając czas na zbudowanie zespołu możesz zobaczyć niesamowite rezultaty. Pozwalając mu na samoorganizację, będziesz mógł skupić się na długofalowych celach i rezultatach, a nie na mikrozarządzaniu każdym z osobna. No i będziesz mieć więcej czasu na inne zadania. Jednak z drugiej strony, jeżeli chcesz podejmować wszystkie decyzje, w tym co kto robi, a potem rozliczać indywidualnych pracowników z przypisanych do nich zadań, to raczej nie doświadczycie efektów pracy zespołowej.

Wybór nie jest taki oczywisty

Wybór należy do Ciebie, jednak zastanów się dobrze nad nim. Łatwo jest powiedzieć „oczywiście, że chcę aby moi ludzie sami podejmowali decyzje”. Tylko co zrobisz, gdy wybiorą rozwiązanie, które Ci nie pasuje? Równie prosto jest stwierdzić „chcemy rozwiązywać nasze problemy!”. Jednak, gdy pod wpływem Scruma światło dzienne ujrzy konflikt między działami sprzedaży i rozwoju produktów, to czy jesteś gotowy go rozwiązać? Czy w momencie, gdy nowy produktu nie przyniesie oczekiwanych rezultatów i wyniki finansowe będą gorsze od zakładanych to nazwiesz to nieudanym eksperymentem, czy oskarżysz zespół i Product Ownera? A gdy prace będą się poruszały wolniej niż zakładaliście, to czy zrewidujesz plany i skupisz się na usuwaniu przeszkód, czy zaczniesz na wszystkich krzyczeć i każesz ludziom pracować po godzinach?

Gdy spotykam uczestników moich szkoleń, część z nich opowiada jak zmienia firmę, a część jak zmieniło firmę, bo nie dało się w niej nic zmienić. Dlatego pamiętaj, gdy nauczysz ludzi eksperymentować i podważać obecne techniki pracy, to powrót do starego sposobu działania może być już niemożliwy. W takiej sytuacji, próbując zatrzymać zmianę prawdopodobnie stracisz najbardziej zaangażowanych pracowników. Z drugiej strony, jeżeli jesteś gotowy na zmianę to możesz stworzyć niesamowite środowisko pracy, gdzie ludzie chcą pracować i czują się odpowiedzialni za wyniki swoje i firmy. Wybór należy do Ciebie.

Chcesz wiedzieć więcej na temat Scruma? Przeczytaj moją książkę Scrum: jak osiągać cele, gdy wszystko się zmienia? i przyjdź na szkolenie Certified ScrumMaster.

Możesz też pobrać obrazek z pięcioma konsekwencjami Scruma.